ANONİM HALK EDEBİYATI ARAŞTIRMALARININ TANIM VE

 

 

 

Öncelikle şunu söyleyebiliriz ki söylemelik ve konuşmalık türlerle ilgili yapılan çalışmaların kahir ekseriyetini tespit aşamasındakiler oluşturmaktadır. Çoğunluğu sözlü kaynaklardan olmak üzere bol miktarda derleme yapılmış ve bu yolla tespit edilen metinler başlangıçta daha ziyade makale/bildiri formatında, sonrasında ise kitap boyutunda ortaya konulmuştur. Derlemeler doğal olarak önce yerelden başlamış, tedricî olarak ulusal boyuta erişmiş, sonra da yurt dışına açılmıştır. Bu çerçevede 1970’li yıllardan itibaren Balkanlardaki, 1990’lı yıllardan sonra da Türkistan coğrafyasındaki soydaşlarımızdan söylemelik ve konuşmalık türlerin ürünleri derlenir olmuştur. Abdurrahim Dede (1978), Cengiz Ketene (1990), Nureddin Seyidov (1992), Yuriy Vasilyev-F. Kirişçioğlu-G.Killi (1996), Enver Mahmut-Nedret Mahmut (1997), Asif Hacılı, Aydın Poladoğlu (2001), Ülkü Çelik Şavk (2002), Mihail Yançev (2002) ve Hamdi Hasan (2005) gibi araştırmacıların çalışmaları ile Kültür Bakanlığı’nın 32. cilde ulaşan Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi 20 kapsamında yapılan aktarmalar, bunlara örnek gösterilebilir. Buna göre denilebilir ki söylemelik ve konuşmalık türlerin tespitiyle alakalı hatırı sayılır bir külliyat oluşmuştur. Külliyatın niceliği siyasî, iktisadî şartlara ve farkındalık durumuna bağlı olarak günümüze yaklaşıldıkça iyileşme göstermiştir.

 

 

 + Bu çalışma, Motif Vakfı ile İstanbul Kültür Üniversitesinin 16-17 Eylül 2011 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirdiği “Türk Halk Biliminin 100. Yılına Doğru Bir Durum Tespiti: 1. Türk Halk Bilimi Çalışmaları Kurultayı”ında sunulan bildirinin genişletilmiş ve gözden geçirilmiş biçimidir.

srfboyraz@gmail.com